Decentralized Apps (dApps) คืออะไร ต่างจากแอปฯ ปกติอย่างไร?
เทคโนโลยีบล็อกเชนถูกพัฒนาและปลดล็อคขีดความสามารถต่าง ๆ เรื่อยมา ตั้งแต่บิตคอยน์ได้ก้าวเข้ามาเปลี่ยนแปลงโลกของการเงินแบบไร้ตัวกลาง
หากคริปโทเคอร์เรนซีเป็นการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีบล็อกเชนตัวแรก ๆ แอปพลิเคชั่นหรือ Decentralized Application (dApps) ก็นับเป็นอีกการประยุกต์ใช้อีกรูปแบบหนึ่งที่น่าสนใจ
Decentralized Apps (dApps) คืออะไร?
Decentralized Applications (dApps) คือแอปพลิเคชั่นที่ทำงานอยู่บนเครือข่ายบล็อกเชน ถูกออกแบบให้ใช้งานได้หลายรูปแบบ ถึงแม้ dApps จะมีหน้าตาคล้ายกับแอปฯทั่วไปบนคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์มือถือ แต่เบื้องหลังการทำงานนั้นกลับต่างกันโดยสิ้นเชิง
dApps ทำงานบนเครือข่ายแบบกระจายศูนย์ (Decentralized) ต่างจากแอปฯทั่วไปที่ทำงานแบบรวมศูนย์ (Centralized) ทำให้ไม่ถูกควบคุมโดยฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง
เทคโนโลยีบล็อกเชนถูกใช้ในการตรวจสอบธุรกรรม และดำเนินการโดยสัญญาอัจฉริยะ (Smart Contract) ทำให้ dApps สามารถทำงานได้ด้วยตัวเองตามข้อตกลงหรือคำสั่งที่ระบุไว้โดยไม่ผ่านตัวกลาง ข้อมูลจึงมีความถูกต้องและโปร่งใส
ต่างจากแอปฯปกติอย่างไร?
แอปพลิเคชั่นอย่าง Facebook, Twitter และอื่น ๆ ต่างใช้เซิร์ฟเวอร์เพียงที่เดียว ซึ่งข้อมูลทุกอย่างบนแอปพลิเคชันเหล่านี้จะถูกดึงมาจากสถานที่แห่งเดียวผ่านสัญญาณอินเทอร์เน็ต หรือง่าย ๆ คือ เมื่อเปิด Facebook หน้าแรกที่ปรากฏคือข้อมูลที่มาจากเครื่องเซิร์ฟเวอร์ที่ทำหน้าที่เก็บข้อมูลแอปฯ
ต่างจาก dApps ที่เก็บข้อมูลไว้บนบล็อกเชนและกระจายข้อมูลไปยัง Node ที่ทำหน้าที่เก็บข้อมูลนับหลายล้านเครื่องและกระจายอยู่ทั่วโลก
อย่างที่กล่าวไว้ข้างต้น dApps อาจมีหน้าตาไม่แตกต่างจากแอปฯทั่วไป แต่การทำงานเบื้องหลัง dApps จะมีการสื่อสารกับบล็อกเชนที่ทำหน้าที่เหมือนสะพานเชื่อมระหว่างข้อมูลและผู้ใช้
จุดเด่น
Decentralized Apps
- เสถียรภาพ - การเก็บข้อมูลแบบกระจายศูนย์ เมื่อเกิดกรณีฉุกเฉินหรือปัญหาด้านเทคนิคกับ Node ที่ทำหน้าที่เก็บข้อมูลเพียงไม่กี่เครื่อง ระบบก็จะยังสามารถทำงานต่อไปได้ เพราะยังมี Node อื่น ๆ นับล้านคอยสื่อสารกันอยู่ ต่างจากการเก็บข้อมูลแบบรวมศูนย์ เมื่อเกิดปัญหาขึ้นกับศูนย์กลางดังกล่าวอาจส่งผลให้ใช้แอปฯไม่ได้เลย
- ความน่าเชื่อถือ - ผู้ใช้ทุกคนสามารถตรวจสอบการทำงานของ dApps และข้อมูลในเครือข่ายได้ ทำให้ทั้งตัว dApps และข้อมูลมีความน่าเชื่อถือ
- ป้องกันการปิดบังข้อมูล - การกระจายตัวของ Node ทำให้ dApps ไม่มีบุคคลที่มีอำนาจสามารถควบคุมหรือปิดบังข้อมูลได้ ข้อมูลบน dApps จึงมีความโปร่งใส
Centralized Apps
- น่าเชื่อถือ - ระบบการทำงานที่มีหน่วยงาน องค์กร หรือบริษัทดูแลเสมือนแอดมิน อาจช่วยสร้างความสบายใจแก่ผู้ใช้ เนื่องจากมีผู้ให้ปรึกษา และเชื่อใจว่าจะดูแลระบบหากเกิดปัญหาขัดข้อง
- ความคุ้นชิน - เมื่อมีผู้ใช้งานที่มากยิ่งขึ้น และเกิดความแพร่หลาย ก็นำไปสู่ความคุ้นชิน ว่าแอปพลิเคชั่นที่ดีจะต้องมาจากการยอมรับของสังคม ซึ่งใช้กันโดยทั่วถึง ส่งผลให้เกิดความคุ้นชินในการพึ่งแอปแบบดั้งเดิม
- การใช้งานแพร่หลาย - การใช้งานที่แพร่หลายเป็นปัจจัยสำคัญที่นำไปสู่ความนิยมที่เพิ่มมากขึ้น เหมือนการอิงเทรนด์ที่คนรอบตัวใช้โซเชียล มีเดีย ทำให้เกิดความอุ่นใจว่าทุกคนรอบตัวก็ใช้แพลตฟอร์มดีกัน
ข้อจำกัด
Decentralized Apps
- อัปเดตยาก - การอัปเดตหรือแก้ไขข้อมูลถือว่าเป็นเรื่องที่มีความยุ่งยาก เนื่องจาก Node นับล้านของตรวจสอบข้อมูลกันและกัน ดังนั้นการอัปเดตจะต้องผ่านความเห็นชอบของเครือข่ายก่อน
- ความเร็วในการประมวลผล - การประมวลผลบนเครือข่ายบล็อกเชนต้องช่วยกันตรวจสอบข้อมูลก่อนที่จะนำขึ้นบล็อกเชน ทำให้เครือข่ายอาจต้องใช้ระยะเวลาที่มากกว่าเครือข่ายรวมศูนย์ที่สามารถตัดสินใจได้ด้วยตนเอง
Centralized Apps
- ไม่โปร่งใส - การทำงานแบบรวมศูนย์ส่งผลให้เกิดความไม่โปร่งใสที่อาจสร้างความครุมเครือทางการทำงาน และดูแลข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้ ด้วยเหตุผลนี้ การใช้ dApps จึงอาจเหมาะสมกว่า เนื่องจากสามารถมั่นใจว่าทุกขั้นตอนการทำงานตรวจสอบได้ พร้อมมีหลักฐานการทำงานในระบบบล็อกเชน
- ตรวจสอบยาก - เมื่อมีองค์กร หน่วยงาน หรือบริษัทดูแลระบบแอปพลิเคชั่นรวมศูนย์ การตรวจสอบจึงเป็นเรื่องที่ลำบาก ซึ่งอาจไม่รับประกันถึงความปลอดภัยในข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้ อาทิ รหัสผ่าน หรือข้อมูลส่วนบุคคลในช่องระบุข้อความ
- การล่มอาจกระทบวงกว้าง - หากมีเหตุการณ์ที่แอปพลิเคชั่นรวมศูนย์เกิดระบบล้มเหลว ที่เป็นเหตุมาจากการขัดข้องของฮาร์ดแวร์ คอมพิวเตอร์ หรือเซิร์ฟเวอร์ฐานข้อมูล ก็อาจส่งผลกระทบแบบวงกว้างทั่วโลก หากเป็นแอปที่มีความนิยมสูง ซึ่งมีความเป็นไปได้ว่าจะกระทบการทำงานของผู้ใช้งานในระบบ
สรุป
dApps ถือเป็นสิ่งที่น่าสนใจและน่าจับตามองเป็นอย่างยิ่ง แม้ว่าภายนอกจะไม่แตกต่างจากเดิมมากนัก แต่การทำงานของบล็อกเชนทำให้ระบบสามารถทำงานได้จากบุคคลสู่บุคคลอย่างไร้ตัวกลาง และปราศจากการแทรกแซง dApps จึงถือเป็นอีกหนึ่งก้าวสำคัญของการพัฒนาเทคโนโลยีบล็อกเชน
อ้างอิง:
Investopedia, Netsolutions, Wiredelta, Nerds Chalk
Terms
บทความล่าสุด
โทเคนดิจิทัล| Price Today!
อัพเดทตลาด