Smart Contract คืออะไร?

Smart Contract คืออะไร? และมีการทำงานอย่างไร?

Smart Contract คือสัญญาอัจฉริยะถูกคิดค้นขึ้นครั้งแรกช่วงปี ค.ศ. 1990 ด้วยแนวคิดของ Nick Szabo และต่อมาจึงถูกนำไปใช้กับคริปโทเคอร์เรนซีและเทคโนโลยีบล็อกเชน ด้วยการเขียนโค้ดเพื่อระบุข้อตกลงระหว่างบุคคล ใกล้เคียงกับสัญญาบนโลกแห่งความเป็นจริง แต่ถูกสร้างเป็นรูปแบบดิจิทัล ที่สะดวก ปลอดภัย โปร่งใส และตรวจสอบได้ โดยปราศจากตัวกลาง
Smart Contract เริ่มได้รับความนิยมมากขึ้นบนโลกของคริปโทเคอร์เรนซี ในปี ค.ศ. 2015 เมื่อผู้ใช้สามารถสร้าง Smart Contract เป็นของตัวเองบนเครือข่ายบล็อกเชนของ Ethereum ก่อให้เกิดการใช้งานรูปแบบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นแอปพลิเคชันกระจายศูนย์ (dApps) หรือโทเคนต่าง ๆ นั่นเอง 

เมื่อคริปโทเคอร์เรนซีในปัจจุบัน ไม่ได้มีจุดเด่นแค่เพียงการรักษามูลค่าทางการเงิน (Store of Value) หรือความสะดวกในการโอนมูลค่าระหว่างบุคคล แต่สามารถสร้าง Smart Contract ได้ จะเป็นอย่างไร มาดูไปพร้อม ๆ กันได้เลย﻿
﻿
ประโยชน์และการทำงานของ Smart Contract คืออะไร?﻿
การทำงานของ Smart Contract คือการทำสัญญาระหว่างบุคคลที่มีการจัดเก็บสำเนาของชุดสัญญานั้น ๆ ไว้ภายในบล็อกเชน หากเทียบกับสัญญาปกติ การมีนักกฎหมายหรือตัวกลางที่คอยร่างสัญญานั้น จะช่วยป้องกันการฉ้อโกงได้ เพราะผู้ทำสัญญาได้มีการลงนามร่วมเพื่อปกป้องสิทธิ์ของกันและกัน﻿
ทว่า สัญญาอัจฉริยะ เมื่อผู้ทำสัญญาสามารถบรรลุเงื่อนไขต่าง ๆ ที่ถูกบันทึกไว้ ระบบก็จะอนุมัติรางวัลที่ได้ระบุไว้ภายในสัญญา ซึ่ง Smart Contract สามารถร่างขึ้นด้วยโค้ดหรือภาษาโปรแกรม (Programming Language) บนบล็อกเชนที่แตกต่างกันออกไปในแต่ละเครือข่าย เช่น Solidity บน Ethereum, Haskell บน Cardano, หรือ Rust บน Polkadot เป็นต้น﻿
﻿
ข้อดีและข้อเสียของ Smart Contract ﻿
Smart Contract คือสัญญาที่จัดเก็บในรูปแบบดิจิทัล และสามารถทำงานได้อย่างสะดวกรวดเร็ว แม่นยำ และมีประสิทธิภาพ เพราะระบบมีการทำงานแบบอัตโนมัติเมื่อผู้ทำสัญญาบรรลุเงื่อนไขที่ถูกระบุไว้ ระบบก็จะทำงานต่อทันทีตามที่ได้ถูกกำหนดไว้

ในแง่ของความปลอดภัย Smart Contract คือสัญญาที่ถูกสร้างขึ้นบนบล็อกเชนถือว่ามีทั้งความน่าเชื่อถือ ความปลอดภัย และโปร่งใส อันเป็นจุดเด่นของเทคโนโลยีดังกล่าว ผู้ใช้สามารถเข้าถึงข้อมูลและตรวจสอบสัญญาได้เสมอ ช่วยให้ป้องกันการทุจริตได้อย่างง่ายดาย เพราะสำเนาของสัญญาก็ถูกจัดเก็บไว้ในบล็อกเชน ที่ไม่สามารถแก้ไขเนื้อหาภายในได้เลย﻿
มากไปกว่านั้น เมื่อ Smart Contract คือโปรแกรมที่ทำงานโดยอัตโนมัติ สัญญาอัจฉริยะสามารถออกแบบหรือปรับแต่งได้ตามความต้องการเพื่อการใช้งานที่แตกต่างกันออกไป ส่งผลให้ผู้ทำสัญญาไม่จำเป็นต้องมีตัวกลาง ทำให้มีค่าใช้จ่ายที่น้อยลง และลดโอกาสเกิดความผิดพลาดจากการทำงานของมนุษย์ได้อีกด้วย﻿
ในแง่ของการทำงานของสัญญาอัจฉริยะสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและเสถียรภาพไปพร้อม ๆ กัน แต่ผู้สร้างสัญญาจำเป็นต้องออกแบบโครงสร้างการทำงานอย่างรอบคอบและระมัดระวัง เพื่อป้องกันปัญหาของสัญญาที่เรียกง่าย ๆ ว่า บั๊ก (Bug) ที่อาจก่อให้เกิดการสูญหายของสินทรัพย์และมีผลกระทบต่อความน่าเชื่อถืออีกด้วย﻿
﻿
Smart Contract สร้างการใช้งานหรือการประยุกต์ใช้ร่วมกับอะไรได้บ้าง?

สำหรับการใช้งานบนโลกดิจิทัลหรือคริปโทเคอร์เรนซี Smart Contract คือหนึ่งในองค์ประกอบสำคัญที่ก่อให้เกิดการใช้งาน (Use Cases) ต่าง ๆ ยกตัวอย่างเช่น DeFi (Decentralizaed Finance) ที่ถือเป็นหนึ่งในเทรนด์ที่เข้ามาตั้งแต่ยุคแรก ๆ และได้รับการยอมรับเป็นอย่างมาก โดยสังเกตจาก Total Value Locked (TVL) ที่ถือเป็นมูลค่าของสินทรัพย์ที่ถูกฝากไว้ภายในแพลตฟอร์ม ซึ่งเติบโตขึ้นมาเรื่อย ๆ อย่างเห็นได้ชัด﻿
นอกจากนั้น การใช้งาน Smart Contract คือสัญญาที่ถูกสร้างขึ้นโดยนักพัฒนา และระบบสามารถทำงานได้ด้วยตัวของมันเอง ตราบใดที่ผู้ใช้ได้บรรลุเงื่อนไขภายในสัญญา ซึ่งนอกเหนือจาก DeFi แล้วก็ยังมี GameFi ที่เป็นการประยุกต์การเงินแบบใหม่ร่วมกับเกมให้ผู้เล่นสามารถเพลิดเพลินไปกับการเล่นเกมและยังสามารถสร้างรายได้จริง ระหว่างการเล่นได้อีกด้วย!﻿
﻿NFT หรือ Non-Fungible Token คือสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีลักษณะเฉพาะตัวไม่เหมือนใคร ซึ่ง NFT สามารถเป็นตัวแทนของสินทรัพย์ที่แตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะเป็นผลงานทางศิลปะ ผลงานดนตรี วิดีโอ ที่ดินในโลกแห่งความเป็นจริง และอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งทั้งหมดนี้มีการทำงานของ Smart Contract อยู่เบื้องหลังทั้งหมด﻿
สรุป﻿
Smart Contract คือสัญญาในรูปแบบดิจิทัลที่สามารถทำงานได้แบบอัตโนมัติเมื่อบรรลุเงื่อนไขที่ถูกระบุไว้ เมื่อนำ Smart Contract มาใช้ร่วมกับเทคโนโลยีบล็อกเชน ทำให้เกิดเป็นแอปพลิเคชันที่อยู่บนบล็อกเชน หรือ dApps, DeFi, NFT และการใช้บล็อกเชนที่เปิดกว้างมากขึ้นนั่นเอง﻿
﻿
อ้างอิง:﻿
﻿IBM, Investopedia, Finematics, Ethereum﻿